楊籍富 發表於 2013-3-10 07:17:43

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:35 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>論衡●書解</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1書解:或曰:士之論高,何必以文?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2書解:荅曰:夫人有文質乃成。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>物有華而不實,有實而不華者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《易》曰:「聖人之情見乎辭。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>出口為言,集扎為文,文辭施設,實情敷烈。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫文德、世服也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>空書為文,實行為德,著之於衣為服。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故曰:德彌盛者文彌縟,德彌彰者人彌明。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>大人德擴其文炳,小人德熾其文斑,官尊而文繁,德高而文積。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>華而晥者,大夫之簀,曾子寢疾,命元起易。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>由此言之,衣服以品賢,賢以文為差,愚傑不別,須文以立折。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>非唯於人,物亦咸然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>龍鱗有文,於蛇為神;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鳳羽五色,於鳥為君;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>虎猛,毛蚡蜦;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>龜知,背負文。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>四者體不質,於物為聖賢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且夫山無林,則為土山;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>地無毛,則為瀉土;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人無文,則為僕人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>土山無麋鹿,瀉土無五穀,人無文德,不為聖賢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上天多文而后土多理,二氣協和,聖賢稟受,法象本類,故多文彩。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>瑞應符命,莫非文者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉唐叔虞、魯成季友、惠公夫人號曰仲子,生而怪奇,文在其手。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>張良當貴,出與神會,老父授書,卒封留侯。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>河神,故出圖;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>洛靈,故出書。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>竹帛所記怪奇之物,不出潢洿。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>物以文為表,人以文為基。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>棘子成欲彌文,子貢譏之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂文不足奇者,子成之徒也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3書解:著作者為文儒,說經者為世儒,二儒在世,未知何者為優?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:文儒不若世儒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世儒說聖人之經,解賢者之《傳》,義理廣博,無不實見,故在官常位;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>位最尊者為博士,門徒聚眾,招會千里,身雖死亡,學傳於後。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文儒為華淫之說,於世無補,故無常官,弟子門徒不見一人,身死之後,莫有紹傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此其所以不如世儒者也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4書解:荅曰:不然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫世儒說聖情,共起並驗,俱追聖人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>事殊而務同,言異而義鈞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何以謂之文儒之說無補於世?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世儒業易為,故世人學之多,非事可析第,故官廷設其位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文儒之業,卓絕不循,人寡其書,業雖不講,門雖無人,書文奇偉,世人亦傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>彼虛說,此實篇,折累二者,孰者為賢?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案古俊乂著作辭說,自用其業,自明於世。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世儒當時雖尊,不遭文儒之書,其跡不傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周公制禮樂,名垂而不滅;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子作《春秋》,聞傳而不絕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周公、孔子,難以論言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢世文章之徒,陸賈、司馬遷、劉子政、楊子雲,其材能若奇,其稱不由人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世傳《詩》家魯申公、《書》家千乘歐陽、公孫,不遭太史公,世人不聞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫以業自顯,孰與須人乃顯?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫能紀百人,孰與廑能顯其名?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5書解:或曰:著作者、思慮間也,未必材知出異人也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>居不幽,思不至。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使著作之人,總眾事之凡,典國境之職,汲汲忙忙,或暇著作?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>試使庸人積閑暇之思,亦能成篇八十數。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文王日昃不暇食,周公一沐三握髮,何暇優游為麗美之文於筆札?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子作《春秋》,不用於周也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>司馬長卿不預公卿之事,故能作《子虛》之賦;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊子雲存中郎之官,故能成《太玄經》,就《法言》。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使孔子得王,《春秋》不作;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長卿、子雲為相,《賦》、《玄》不工籍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6書解:荅曰:文王日昃不暇食,此謂演《易》而益卦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周公一沐三握髮,為周改法而制。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周道不弊,孔子不作,休思慮間也,周法闊踈,不可因也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫稟天地之文,發於胸臆,豈為間作不暇日哉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>感偽起妄,源流氣烝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>管仲相桓公,致於九合:商鞅相孝公,為秦開帝業,然而二子之書,篇章數十。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>長卿、子雲,二子之倫也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俱感,故才並;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>才同,故業鈞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>皆士而各著,不以思慮間也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>問事彌多而見彌博,官彌劇而識彌泥。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>居不幽則思不至,思不至則筆不利。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>嚚頑之人有幽室之思,雖無憂,不能著一字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋人材有能,無有不暇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有無材而不能思,無有知而不能著;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有鴻材欲作而無起,細知以問而能記。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋奇有無所因,無有不能言;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兩有無所睹,無不暇造作。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7書解:或曰:凡作者精思已極,居位不能領職。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋人思有所倚著,則精有所盡索。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>著作之人,書言通奇,其材已極,其知已罷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案古作書者,多位布散槃解;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>輔傾寧危,非著作之人所能為也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫有所偪,有所泥,則有所自,篇章數百。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>呂不韋作《春秋》,舉家徙蜀;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淮南王作道書,禍至滅族;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韓非著治術,身下秦獄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>身且不全,安能輔國?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫有長於彼,安能不短於此?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>深於作文,安能不淺於政治?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8書解:荅曰:人有所優,固有所劣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人有所工,固有所拙。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>非劣也,志意不為也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>非拙也,精誠不加也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>志有所存,顧不見泰山;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>思有所至,有身不暇徇也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>稱干將之利,剌則不能擊,擊則不能剌,非刃不利,不能一旦二也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蛢彈雀則失鷜,射鵲則失鴈;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>方員畫不俱成,左右視不並見,人材有兩為,不能成一。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使干將寡剌而更擊,蛢捨鵲而射鴈,則下射無失矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人委其篇章,專為攻治,則子產、子賤之跡不足侔也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古作書者,多立功不用也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>管仲、晏嬰,功書並作;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>商鞅、虞卿,篇治俱為。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高祖既得天下,馬上之計未敗,陸賈造《新語》,高祖粗納采。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>呂氏橫逆,劉氏將傾,非陸賈之策,帝室不寧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋材知無不能,在所遭遇,遇亂則知立功,有起則以其材著書者也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>出口為言,著文為篇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古以言為功者多,以文為敗者希。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>呂不韋、淮南王以他為過,不以書有非;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使客作書,不身自為,如不作書,猶蒙此章章之禍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人古今違屬,未必皆著作材知極也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄒陽舉䟽,免罪於梁;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>徐樂上書,身拜郎中。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>材能以其文為功於人,何嫌不能營衛其身?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韓蚤信公子非,國不傾危。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及非之死,李斯如奇,非以著作材極,不能復有為也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>春物之傷,或死之也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>殘物不傷,秋亦大長。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>假令非不死,秦未可知。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故才人能令其行可尊,不能使人必法己;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>能令其言可行,不能使人必采取之矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>9書解:或曰:古今作書者非一,各穿鑿夫經之實,傳違聖人質,故謂之蕞殘,比之玉屑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故曰:「蕞殘滿車,不成為道;</STRONG><STRONG>玉屑滿篋,不成為寶。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>前人近聖,猶為蕞殘,況遠聖從後復重為者乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其作必為妄,其言必不明,安可采用而施行?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10書解:荅曰:聖人作其經,賢者造其《傳》,述作者之意,採聖人之志,故《經》須《傳》也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俱賢所為,何以獨謂《經》《傳》是,他書記非?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>彼見《經》《傳》,《傳》《經》之文,《經》須而解,故謂之是。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>他書與書相違,更造端緒,故謂之非。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若此者,韙是於五經。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使言非五經,雖是不見聽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使五《經》從孔門出,到今常令人不缺滅,謂之純壹,信之可也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今五經遭亡秦之奢侈,觸李斯之橫議,燔燒禁防,伏生之休,抱經深藏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢興,收五經,經書缺滅而不明,篇章棄散而不具。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鼂錯之輩,各以私意分拆文字,師徒相因相授,不知何者為是。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亡秦無道,敗亂之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>秦雖無道,不燔諸子,諸子尺書,文篇具在,可觀讀以正說,可采掇以示後人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>後人復作,猶前人之造也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫俱鴻而知,皆《傳》《記》所稱,文義與經相薄,何以獨謂文書失經之實?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>由此言之,經缺而不完,書無佚本,經有遺篇,折累二者,孰與蕞殘?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《易》據事象,《詩》采民以為篇,《樂》須不驩,《禮》待民平。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>四經有據,篇章乃成。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《尚書》、《春秋》,采掇《史記》。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《史記》興,無異書,以民、事一意。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>六經之作皆有據。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>由此言之,書亦為本,經亦為末,末失事實,本得道質,折累二者,孰為玉屑?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>知屋漏者在宇下,知政失者在草野,知經誤者在諸子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>諸子尺書,文明實是。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>說章句者,終不求解扣明,師師相傳,初為章句者,非通覽之人也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 07:17:55

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>論衡●案書</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;<P><STRONG>1案書:儒家之宗、孔子也,墨家之祖、墨翟也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且案儒道傳而墨法廢者,儒之道義可為,而墨之法議難從也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何以驗之?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>墨家薄葬、右鬼,道乖相反違其實,宜以難從也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>乖違如何?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使鬼非死人之精也,右之未可知。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今墨家謂鬼審人之精也,厚其精而薄其屍,此於其神厚而於其體薄也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>薄厚不相勝,華實不相副,則怒而降禍,雖有其鬼,終以死恨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人情欲厚惡薄,神心猶然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用墨子之法,事鬼求福,福罕至而禍常來也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以一況百,而墨家為法,皆若此類也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>廢而不傳,蓋有以也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2案書:《春秋左氏傳》者、蓋出孔子壁中。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孝武皇帝時,魯共王壞孔子教授堂以為宮,得佚《春秋》三十篇,《左氏傳》也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>公羊高、穀梁寘、胡母氏皆傳《春秋》,各門異戶,獨《左氏傳》為近得實。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何以驗之?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《禮記》造於孔子之堂,太史公、漢之通人也,左氏之言與二書合,公羊高、穀梁寘、胡母氏不相合。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又諸家去孔子遠,遠不如近,聞不如見。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劉子政玩弄《左氏》,童僕妻子皆呻吟之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>光武皇帝之時,陳元、范叔上書連屬,條事是非,《左氏》遂立。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>范叔尋因罪罷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>元、叔、天下極才,講論是非,有餘力矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陳元言訥,范叔章詘,《左氏》得實,明矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言多怪,頗與孔子不語怪力相違返也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《呂氏春秋》亦如此焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《國語》,《左氏》之外傳也,左氏傳經,辭語尚略,故復選錄《國語》之辭以實。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然則《左氏》、《國語》,世儒之實書也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3案書:公孫龍著《堅白》之論,析言剖辭,務折曲之言,無道理之較,無益於治。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>齊有三鄒衍之書,瀇洋無涯,其文少驗,多驚耳之言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案大才之人,率多侈縱,無實是之驗;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>華虛誇誕,無審察之實。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>商鞅相秦,作《耕戰》之術。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>管仲相齊,造《輕重》之篇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>富民豐國,彊主弱敵,公賞罰,與鄒衍之書並言,而太史公兩紀,世人疑惑,不知所從。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案張儀與蘇秦同時,蘇秦之死,儀固知之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>儀知各審,宜從儀言,以定其實,而說不明,兩傳其文。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>東海張商亦作列傳,豈《蘇秦》、商之所為邪?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何文相違甚也?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《三代世表》言五帝三王皆黃帝子孫,自黃帝轉相生,不更稟氣於天。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>作《殷本紀》,言契母簡狄浴於川,遇玄鳥墜卵,吞之,遂生契焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及《周本紀》,言后稷之母姜嫄野出,見大人跡,履之,則妊身,生后稷焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫觀《世表》,則契與后稷、黃帝之子孫也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>讀《殷》、《周本紀》,則玄鳥、大人之精氣也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>二者不可兩傳,而太史公兼紀不別。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案帝王之妃,不宜野出,浴於川水。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今言浴於川,吞玄鳥之卵;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>出於野,履大人之跡,違尊貴之節,誤是非之言也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4案書:《新語》、陸賈所造,蓋董仲舒相被服焉,皆言君臣政治得失,言可采行,事美足觀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鴻知所言,參貳《經》《傳》,雖古聖之言,不能過增。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陸賈之言,未見遺闕;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>而仲舒之言雩祭可以應天,土龍可以致雨,頗難曉也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫致旱者以雩祭,不夏郊之祀,豈晉侯之過邪?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以政失道,陰陽不和也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>晉廢夏郊之祀,晉侯寢疾,用鄭子產之言,祀夏郊而疾愈。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如審雩不脩,龍不治,與晉同禍,為之再也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以政致旱,宜復以政。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>政虧,而復脩雩治龍,其何益哉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《春秋》公羊氏之說:「亢陽之節,足以復政。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陰陽相渾,旱湛相報,天道然也,何乃脩雩設龍乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>雩祀神喜哉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或雨至,亢陽不改,旱禍不除,變復之義,安所施哉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且夫寒溫與旱湛同,俱政所致,其咎在人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>獨為亢旱求福,不為寒溫求祐,未曉其故。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如當復報寒溫,宜為雩、龍之事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鴻材巨識,第兩疑焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5案書:董仲舒著書,不稱子者,意殆自謂過諸子也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢作書者多,司馬子長、楊子雲,河、漢也,其餘,涇、渭也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然而子長少臆中之說,子雲無世俗之論。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仲舒說道術奇矣,北方三家尚矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>讖書云:「董仲舒、亂我書。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋孔子言也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>讀之者或為「亂我書」者,煩亂孔子之書也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或以為亂者、理也,理孔子之書也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>共一「亂」字,理之與亂,相去甚遠。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然而讀者用心不同,不省本實,故說誤也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫言煩亂孔子之書,才高之語也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其言理孔子之書,亦知奇之言也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>出入聖人之門,亂理孔子之書,子長、子雲無此言焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世俗用心不實,省事失情,二語不定,轉側不安。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案仲舒之書,不違儒家,不及孔子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其言煩亂孔子之書者,非也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子之書不亂,其言理孔子之書者,亦非也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「師摯之始,《關雎》之亂,洋洋乎盈耳哉!」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亂者、於孔子言也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子生周,始其本;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仲舒在漢,終其末。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>盡也皮續《太史公書》,蓋其義也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>賦頌篇下其有「亂曰」章,蓋其類也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子終論,定於仲舒之言,其修雩始龍,必將有義,未可怪也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6案書:顏淵曰:「舜何人也?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>予何人也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五帝三王,顏淵獨慕舜者,知己步騶有同也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>知德所慕,默識所追,同一實也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仲舒之言道德政治,可嘉美也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>質定世事,論說世疑,桓君山莫上也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故仲舒之文可及,而君山之論難追也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>驥與眾馬絕跡,或蹈驥哉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有馬於此?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>足行千里,終不名驥者,與驥毛色異也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有人於此,文偶仲舒,論次君山,終不同於二子者,姓名殊也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故馬效千里,不必驥騄;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人期賢知,不必孔、墨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何以驗之?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>君山之論難追也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>兩刃相割,利鈍乃知;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>二論相訂,是非乃見。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是故韓非之《四難》、桓寬之《鹽鐵》,君山《新論》之類也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世人或疑,言非是偽,論者實之,故難為也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>卿決疑訟,獄定嫌罪,是非不決,曲直不立,世人必謂卿獄之吏才不任職。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>至於論,不務全疑,兩《傳》并紀,不宜明處,孰與剖破渾沌,解決亂絲,言無不可知,文無不可曉哉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案孔子作《春秋》,采毫毛之善,貶纖介之惡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>可褒,則義以明其行善;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>可貶,則明其惡以譏其操。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《新論》之義,與《春秋》會一也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7案書:夫俗好珍古不貴今,謂今之文不如古書。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫古今一也,才有高下,言有是非,不論善惡而徒貴古,是謂古人賢今人也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案東番鄒伯奇、臨淮袁太伯、袁文術、會稽吳君高、周長生之輩,位雖不至公卿,誠能知之囊橐,文雅之英雄也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>觀伯奇之《元思》,太伯之《易童句》,文術之《咸銘》,君高之《越紐錄》,長生之《洞歷》,劉子攻、揚子雲不能過也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>善才有淺深,無有古今;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文有偽真,無有故新。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>廣陵陳子迴、顏方,今尚書郎班固、蘭臺令楊終、傅毅之徒,雖無篇章,賦頌記奏,文辭斐炳,賦象屈原、賈生,奏象唐林、谷永,並比以觀好,其美一也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>當今未顯,使在百世之後,則子政、子雲之黨也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韓非著書,李斯采以言事;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊子雲作《太玄》,侯鋪子隨而宣之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>非、私同門,雲、鋪共朝,覩奇見益,不為古今變心易意;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>實事貪善,不遠為術併肩以迹相輕,好奇無已,故奇名無窮。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊子雲反《離騷》之經。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>非能盡反,一篇文往往見非,反而奪之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8案書:《六略》之錄,萬三千篇,雖不盡見,指趣可知,略借不合義者,案而論之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 07:18:08

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:36 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>論衡●對作</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1對作:或問曰:「賢聖不空生,必有以用其心。</STRONG><STRONG>上自孔、墨之黨,下至荀、孟之徒,教訓必作垂文,何也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>對曰:聖人作經,藝者傳記,匡濟薄俗,驅民使之歸實誠也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案《六略》之書,萬三千篇,增善消惡,割截橫拓,驅役遊慢,期便道善,歸正道焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子作《春秋》,周民弊也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故采求毫毛之善,貶纖介之惡,撥亂世,反諸正,人道浹,王道備,所以檢押靡薄之俗者,悉具密致。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫防決不備,有水溢之害;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>網解不結,有獸失之患。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是故周道不弊,則民不文薄;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>民不文薄,《春秋》不作。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊、墨之學不亂傳義,則孟子之《傳》不造;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韓國不小弱,法度不壞廢,則韓非之書不為;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高祖不辨得天下,馬上之計未轉,則陸賈之語不奏;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>眾事不失實,凡論不壞亂,則桓譚之論不起。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故夫賢聖之興文也,起事不空為,因因不妄作。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>作有益於化,化有補於正,故漢立蘭臺之官,校審其書,以考其言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>董仲舒作道術之書,頗言災異、政治所失,書成文具,表在漢室。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>主父偃嫉之,誣奏其書。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>天子下仲舒於吏,當謂之下愚。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仲舒當死,天子赦之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫仲舒言災異之事,孝武猶不罪而尊其身,況所論無觸忌之言,核道實之事,收故實之語乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故夫賢人之在世也,進則盡忠宣化,以明朝廷;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>退則稱論貶說,以覺失俗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俗也不知還,則立道輕為非,論者不追救,則迷亂不覺悟。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2對作:是故《論衡》之造也,起眾書並失實,虛妄之言勝真美也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故虛妄之語不黜,則華文不見息;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>華文放流,則實事不見用。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故《論衡》者、所以銓輕重之言,立真偽之平,非苟調文飾辭,為奇偉之觀也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其本皆起人間有非,故盡思極心,以機世俗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世俗之性,好奇怪之語,說虛妄之文。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何則?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>實事不能快意,而華虛驚耳動心也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是故才能之士,好談論者,增益實事,為美盛之語;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用筆墨者,造生空文,為虛妄之《傳》。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>聽者以為真然,說而不舍;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>覽者以為實事,傳而不絕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不絕,則文載竹帛之上;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不舍,則誤入賢者之耳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>至或南面稱師,賦姦偽之說;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>典城佩紫,讀虛妄之書。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>明辨然否,疾心傷之,安能不論?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孟子傷楊、墨之議大奪儒家之論,引平直之說,褒是抑非,世人以為好辯。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孟子曰:「予豈好辯哉?</STRONG><STRONG>予不得已!」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今吾不得已也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>虛妄顯於真,實誠亂於偽,世人不悟,是非不定,紫朱雜廁,瓦玉集糅,以情言之,豈吾心所能忍哉!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>衛驂乘者越職而呼車,惻怛發心,恐土之危也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫論說者閔世憂俗,與衛驂乘者同一心矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>愁精神而幽魂魄,動胸中之靜氣,賊年損壽,無益於性,禍重於顏回,違負黃、老之教,非人所貪,不得已,故為《論衡》。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文露而旨直,辭姦而情實。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其《政務》言治民之道。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》諸篇,實俗間之凡人所能見,與彼作者無以異也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若夫九《虛》、三《增》、《論死》、《訂鬼》,世俗所久感,人所不能覺也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人君遭弊,改教於上;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人臣愚惑,作論於下。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>實得,則上教從矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>冀悟迷惑之心,使知虛實之分。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>實虛之分定,而華偽之文滅;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>華偽之文滅,則純誠之化日以孳矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3對作:或曰:聖人作,賢者述,以賢而作者,非也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》、《政務》,可謂作者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4對作:非曰作也,亦非述也,論也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>論者、述之次也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五經之興,可謂作矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《太史公書》、劉子政序、班叔皮傳,可謂述矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>桓山君《新論》,鄒伯奇《檢論》,可謂論矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今觀《論衡》、《政務》,桓、鄒之二論也,非所謂作也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>造端更為,前始未有,若倉頡作書、奚仲作車是也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《易》言伏羲作八卦,前是未有八卦,伏羲造之,故曰作也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文王圖八,自演為六十四,故曰衍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂《論衡》之成,猶六十四卦,而又非也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>六十四卦以狀衍增益,其卦溢,其數多。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今《論衡》就世俗之書,訂其真偽,辯其實虛,非造始更為,無本於前也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>儒生就先師之說,詰而難之;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文吏就獄卿之事,覆而考之,謂《論衡》為作,儒生、文吏謂作乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5對作:上書奏記,陳列便宜,皆欲輔政。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今作書者,猶書奏記,說發胸臆,文成手中,其實一也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫上書謂之奏,奏記轉易其名謂之書。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>建初孟年,中州頗歉,頴川、汝南民流四散。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>聖主憂懷,詔書數至。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》之人,奏記郡守,宜禁奢侈,以備困乏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言不納用,退題記草,名曰《備乏》。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>酒縻五穀,生起盜賊,沉湎飲酒,盜賊不絕,奏記郡守,禁民酒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>退題記草,名曰《禁酒》。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>由此言之,夫作書者、上書奏記之文也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>記謂之造作,上書上書奏記是作也?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6對作:晉之《乘》,而楚之《檮杌》,魯之《春秋》,人事各不同也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《易》之乾坤,《春秋》之元,楊氏之玄,卜氣號不均也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>由此言之,唐林之奏,谷永之章,《論衡》、《政務》,同一趨也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漢家極筆墨之林,書論之造,漢家尤多。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陽成子張作《樂》,楊子雲造《玄》,二經發於臺下,讀於闕掖,卓絕驚耳,不述而作,材疑聖人,而漢朝不譏。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>況《論衡》細說微論,解釋世俗之疑,辯照是非之理,使後進曉見然否之分,恐其廢失,著之簡牘,祖經章句之說,先師奇說之類也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其言伸繩,彈割俗傳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俗傳蔽惑,偽書放流,賢通之人,疾之無已。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「詩人疾之不能默,丘疾之不能伏。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是以論也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>玉亂於石,人不能別;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或若楚之王尹以玉為石,卒使卞和受刖足之誅。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是反為非,虛轉為實,安能不言?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俗傳既過,俗書又偽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若夫鄒衍謂今天下為一州,四海之外有若天下者九州。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《淮南書》言共工與顓頊爭為天子,不勝,怒而觸不周之山,使天柱折,地維絕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>堯時十日並出,堯上射九日。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯陽戰而日暮,援戈麾日,日為郤還。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世間書傳,多若等類,浮妄虛偽,沒奪正是。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>心濆涌,筆手擾,安能不論?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>論則考之以心,效之以事,浮虛之事,輒立證驗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若太史公之書,據許由不隱,燕太子丹不使日再中,讀見之者,莫不稱善。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7對作:《政務》為郡國守相、縣邑令長陳通政事所當尚務,欲令全民立化,奉稱國恩。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》九《虛》、三《增》,所以使俗務實誠也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論死》、《訂鬼》,所以使俗薄喪葬也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子徑庭麗級,被棺歛者不省;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>劉子政上薄葬,奉送藏者不約;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>光武皇帝草車茅馬,為明器者不姦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何世書俗言不載?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>信死之語汶濁之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今著《論死》及《死偽》之篇,明死無知,不能為鬼,冀觀覽者將一曉解約葬,更為節儉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>斯蓋《論衡》有益之驗也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言苟有益,雖作何害?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>倉頡之書,世以紀事;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>奚仲之車,世以自載;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>伯余之衣,以辟寒暑;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>桀之瓦屋,以辟風雨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫不論其利害,而徒譏其造作,是則倉頡之徒有非,《世本》十五家皆受責也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故夫有益也,雖作無害也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>雖無害,何補?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8對作:古有命使采爵,欲觀風俗,知下情也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>詩作民間,聖王可云:「汝民也,何發作?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>囚罪其身,歿滅其詩乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今已不然,故《詩》傳亞今。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》、《政務》,其猶詩也,冀望見采,而云有過。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>斯蓋《論衡》之書所以興也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且凡造作之過,意其言妄而謗誹也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》實事疾妄,《齊世》、《宣漢》、《恢國》、《驗符》、《盛褒》、《須頌》之言,無誹謗之辭,造作如此,可以免於罪矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 07:18:21

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:38 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>論衡●自紀</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1自紀:王充者、會稽上虞人也,字仲任。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其先本魏郡元城一姓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孫一幾世嘗從軍有功,封會稽陽亭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>一歲倉卒國絕,因家焉,以農桑為業。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世祖勇任氣,卒咸不揆於人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>歲凶,橫道傷殺,怨讎眾多。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>會世擾亂,恐為怨讎所擒,祖父汎舉家檐載,就安會稽,留錢唐縣,以賈販為事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>生子二人,長曰蒙,少曰誦,誦即充父。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>祖世任氣,至蒙、誦滋甚,故蒙、誦在錢唐,勇勢凌人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>末復與豪家丁伯等結怨,舉家徙處上虞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2自紀:建武三年,充生。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>為小兒,與儕倫遨戲,不好狎侮。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>儕倫好掩雀、捕蟬、戲錢、林熙,充獨不肯。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>誦奇之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>六歲教書,恭愿仁順,禮敬具備,矜莊寂寥,有臣人之志。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>父未嘗笞,母未嘗非,閭里未嘗讓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>八歲出於書館,書館小僮百人以上,皆以過失袒謫,或以書醜得鞭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>充書日進,又無過失。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>手書既成,辭師受《論語》、《尚書》,日諷千字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>經明德就,謝師而專門,援筆而眾奇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>所讀文書,亦日博多。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>才高而不尚苟作,口辯而不好談對,非其人,終日不言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其論說始若詭於眾,極聽其終,眾乃是之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以筆著文,亦如此焉;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>操行事上,亦如此焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在縣位至掾功曹,在都尉府位亦掾功曹,在太守為列掾五官功曹行事,入州為從事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不好徼名於世,不為利害見將。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>常言人長,希言人短。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>專薦未達,解已進者過。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及所不善,亦弗譽;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有過不解,亦弗復陷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>能釋人之大過,亦悲夫人之細非。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>好自周,不肯自彰,勉以行操為基,恥以材能為名。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>眾會乎坐,不問不言;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>賜見君將,不及不對。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在鄉里,慕蘧伯玉之節;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>在朝廷,貪史子魚之行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>見汙傷,不肯自明;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>位不進,亦不懷恨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>貧無一畝庇身,志佚於王公;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>賤無斗石之秩,意若食萬鍾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>得官不欣,失位不恨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>處逸樂而欲不放,居貧苦而志不倦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淫讀古文,甘聞異言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世書俗說,多所不安,幽處獨居,考論實虛。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3自紀:充為人清重,遊必擇友,不好苟交。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>所友位雖微卑,年雖幼稚,行苟離俗,必與之友。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>好傑友雅徒,不氾結俗材。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俗材因其微過,蜚條陷之,然終不自明,亦不非怨其人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:「有良材奇文,無罪見陷,胡不自陳?</STRONG><STRONG>羊勝之徒,摩口膏舌;</STRONG><STRONG>鄒陽自明,入獄復出。</STRONG><STRONG>苟有全完之行,不宜為人所缺;</STRONG><STRONG>既耐勉自伸,不宜為人所屈。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:不清不見塵,不高不見危,不廣不見削,不盈不見虧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>士茲多口,為人所陷,蓋亦其宜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>好進故自明,憎退故自陳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吾無好憎,故默無言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>羊勝為讒,或使之也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鄒陽得免,或拔之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子稱命,孟子言天,吉凶安危,不在於人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>昔人見之,故歸之於命,委之於時,浩然恬忽,無所怨尤。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>福至不謂己所得,禍到不謂己所為。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故時進意不為豐,時退志不為虧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不嫌虧以求盈,不違險以趨平;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不鬻智以干祿,不辭爵以弔名;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不貪進以自明,不惡退以怨人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>同安危而齊死生,鈞吉凶而一敗成,遭十羊勝,謂之無傷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>動歸於天,故不自明。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4自紀:充性恬澹,不貪富貴。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>為上所知,拔擢越次,不慕高官。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不為上所知,貶黜抑屈,不恚下位。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>比為縣吏,無所擇避。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:「心難而行易,好友同志,仕不擇地,濁操傷行,世何效放?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:可效放者,莫過孔子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子之仕,無所避矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>為乘田、委吏,無於邑之心;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>為司空相國,無說豫之色。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>舜耕歷山,若終不免;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及受堯禪,若卒自得。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>憂德之不豐,不患爵之不尊;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>恥名之不白,不惡位之不遷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>垂棘與瓦同櫝,明月與礫同囊,苟有二寶之質,不害為世所同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世能知善,雖賤猶顯;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不能別白,雖尊猶辱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>處卑與尊齊操,位賤與貴比德,斯可矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5自紀:俗性貪進忽退,收成棄敗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>充升擢在位之時,眾人蟻附;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>廢退窮居,舊故叛去。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>志俗人之寡恩,故閑居作《譏俗節義》十二篇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>冀俗人觀書而自覺,故直露其文,集以俗言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或譴謂之淺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:以聖典而示小雅,以雅言而說丘野,不得所曉,無不逆者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故蘇秦精說於趙,而李兌不說;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>商鞅以王說秦,而孝公不用。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫不得心意所欲,雖盡堯、舜之言,猶飲牛以酒,啖馬以脯也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故鴻麗深懿之言,關於大而不通於小。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不得已而強聽,入胸者少。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子失馬於野,野人閉不與;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子貢妙稱而怒,馬圄諧說而懿。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>俗曉露之言,勉以深鴻之文,猶和神仙之藥以治齀欬,制貂狐之裘以取薪菜也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且禮有所不偫,事有所不須。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>斷決知辜,不必皋陶;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>調和葵韭,不俟狄牙;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>閭巷之樂,不用《韶》、《武》;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>里母之祀,不待太牢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>既有不須,而又不宜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>牛刀割雞,舒戟采葵,鈇鉞裁箸,盆盎酌卮,大小失宜,善之者希。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何以為辯?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>喻深以淺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何以為智?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>喻難以易。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>賢聖銓材之所宜,故文能為深淺之差。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6自紀:充既疾俗情,作《譏俗》之書;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又閔人君之政,徒欲治人,不得其宜,不曉其務,愁精苦思,不睹所趨,故作《政務》之書。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又傷偽書俗文多不實誠,故為《論衡》之書。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫賢聖歿而大義分,蹉跎殊趨,各自開門。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>通人觀覽,不能釘銓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遙聞傳授,筆寫耳取,在百歲之前。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>歷日彌久,以為昔古之事,所言近是,信之入骨,不可自解,故作實論。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其文盛,其辯爭,浮華虛偽之語,莫不澄定。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>沒華虛之文,存敦厖之朴;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>撥流失之風,反宓戲之俗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7自紀:充書形露易觀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:口辯者其言深,筆敏者其文沉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>案經藝之文、賢聖之言,鴻重優雅,難卒曉睹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世讀之者,訓古乃下。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋賢聖之材鴻,故其文語與俗不通。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>玉隱石間,珠匿魚腹,非玉工珠師,莫能采得。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寶物以隱閉不見,實語亦宜深沉難測。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《譏俗》之書,欲悟俗人,故形露其指,為分別之文;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》之書,何為復然?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>豈材有淺極,不能為覆?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>何文之察,與彼經藝殊軌轍也?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:玉隱石間,珠匿魚腹,故為深覆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及玉色剖於石心,珠光出於魚腹,其隱乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>猶吾文未集於簡札之上,藏於胸臆之中,猶玉隱珠匿也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及出荴露,猶玉剖珠出乎!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>爛若天文之照,順若地理之曉,嫌疑隱微,盡可名處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且名白,事自定也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《論衡》者、論之平也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>口則務在明言,筆則務在露文。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高士之文雅,言無不可曉,指無不可睹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>觀讀之者,曉然若盲之開目,聆然若聾之通耳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三年盲子,卒見父母,不察察相識,安肯說喜?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>道畔巨樹,塹邊長溝,所居昭察,人莫不知。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使樹不巨而隱,溝不長而匿,以斯示人,堯、舜猶惑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人面色部七十有餘,頰股明潔,五色分別,隱微憂喜,皆可得察,占射之者,十不失一。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使面黝而黑醜,垢重襲而覆部,占射之者,十而失九。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫文由語也,或淺露分別,或深迂優雅,孰為辯者?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故口言以明志,言恐滅遺,故著之文字。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文字與言同趨,何為猶當隱閉指意?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>獄當嫌辜,卿決疑事,渾沌難曉,與彼分明可知,孰為良吏?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫口論以分明為公,筆辯以荴露為通,吏文以昭察為良。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>深覆典雅,指意難覩,唯賦頌耳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>經傳之文,賢聖之語,古今言殊,四方談異也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>當言事時,非務難知,使指閉隱也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>後人不曉,世相離遠,此名曰語異,不名曰材鴻。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>淺文讀之難曉,名曰不巧,不名曰知明。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>秦始皇讀韓非之書,嘆曰:「猶獨不得此人同時。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其文可曉,故其事可思。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如深鴻優雅,須師乃學,投之於地,何嘆之有?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫筆著者,欲其易曉而難為,不貴難知而易造,口論務解分而可聽,不務深迂而難睹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孟子相賢,以眸子明瞭者;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>察文,以義可曉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8自紀:充書違詭於俗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或難曰:「文貴夫順合眾心,不違人意,百人讀之莫譴,千人聞之莫怪。</STRONG><STRONG>故管子曰:『言室滿室,言堂滿堂。</STRONG><STRONG>』今殆說不與世同,故文剌於俗,不合於眾。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:論貴是而不務華,事尚然而不高合。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>論說辯然否,安得不譎常心、逆俗耳?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>眾心非而不從,故喪黜其偽,而存定其真。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如當從眾、順人心者,循舊守雅,諷習而已,何辯之有?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子侍坐於魯哀公,公賜桃與黍,孔子先食黍而啖桃,可謂得食序矣,然左右皆掩口而笑,貫俗之日久也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今吾實猶孔子之序食也,俗人違之,猶左右之掩口也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>善雅歌,於鄭為人悲;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>禮舞,於趙為不好。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>堯、舜之典,伍伯不肯觀;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔、墨之籍,季、孟不肯讀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寧危之計,黜於閭巷;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>撥世之言,訾於品俗。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有美味於斯,俗人不嗜,狄牙甘食。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有寶玉於是,俗人投之,卞和佩服。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孰是孰非?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>可信者誰?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>禮俗相背,何世不然?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>魯文逆祀;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>,畔者五人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋猶是之語,高士不舍,俗夫不好;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>惑眾之書,賢者欣頌,愚者逃頓。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>9自紀:充書不能純美。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:口無擇言,筆無擇文。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文必麗以好,言必辯以巧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言瞭於耳,則事味於心;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文察於目,則篇留於手。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故辯言無不聽,麗文無不寫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今新書既在論譬,說俗為戾,又不美好,於觀不快。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋師曠調音,曲無不悲;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>狄牙和膳,肴無澹味。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然則通人造書,文無瑕穢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《呂氏》、《淮南》,懸於市門,觀讀之者,無訾一言。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今無二書之美,文雖眾盛,猶多譴毀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:夫養實者不育華,調行者不飾辭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>豐草多華英,茂林多枯枝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>為文欲顯白其為,安能令文而無譴毀?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>救火拯溺,義不得好;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>辯論是非,言不得巧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>入澤隨龜,不暇調足;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>深淵捕蛟,不暇定手。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言姦辭簡,指趨妙遠;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>語甘文峭,務意淺小。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>稻穀千鍾,糠皮太半;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>閱錢滿億,穿決出萬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>大羹必有澹味,至寶必有瑕穢,大簡必有大好,良工必有不巧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然則辯言必有所屈,通文猶有所黜。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言金由貴家起,文糞自賤室出。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《淮南》、《呂氏》之無累害,所由出者,家富官貴也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫貴、故得懸於市,富、故有千金副。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>觀讀之者,惶恐畏忌,雖見乖不合,焉敢譴一字?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10自紀:充書既成,或稽合於古,不類前人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:「謂之飾文偶辭,或徑或迂,或屈或舒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂之論道,實事委璅,文給甘酸,諧於經不驗,集於傳不合,稽之子長不當,內之子雲不入。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文不與前相似,安得名佳好、稱工巧?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:飾貌以彊類者失形,調辭以務似者失情。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>百夫之子,不同父母,殊類而生,不必相似,各以所稟,自為佳好。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文必有與合然后稱善,是則代匠斲不傷手,然后稱工巧也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文士之務,各有所從,或調辭以巧文,或辯偽以實事。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>必謀慮有合,文辭相襲,是則五帝不異事,三王不殊業也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>美色不同面,皆佳於目;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>悲音不共聲,皆快於耳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>酒醴異氣,飲之皆醉;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>百穀殊味,食之皆飽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>謂文當與前合,是謂舜眉當復八采,禹目當復重瞳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>11自紀:充書文重。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或曰:文貴約而指通,言尚省而趍明。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>辯士之言要而達,文人之辭寡而章。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今所作新書,出萬言,繁不省,則讀者不能盡;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>篇非一,則傳者不能領。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>被躁人之名,以多為不善。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>語約易言,文重難得。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>玉少石多,多者不為珍;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>龍少魚眾,少者固為神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:有是言也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋寡言無多;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>而華文無寡。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>為世用者,百篇無害;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不為用者,一章無補。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如皆為用,則多者為上,少者為下。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>累積千金,比於一百,孰為富者?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蓋文多勝寡,財寡愈貧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>世無一卷,吾有百篇;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人無一字,吾有萬言,孰者為賢?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今不曰所言非,而云泰多;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不曰世不好善,而云不能領,斯蓋吾書所以不得省也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫宅舍多,土地不得小;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>戶口眾,簿籍不得少。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今失實之事多,華虛之語眾,指實定宜,辯爭之言,安得約徑?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韓非之書,一條無異,篇以十第,文以萬數。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫形大,衣不得褊;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>事眾,文不得褊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>事眾文饒,水大魚多。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>帝都穀多,王市肩磨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>書雖文重,所論百種。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按古太公望,近董仲舒,傳作書篇百有餘,吾書亦纔出百,而云泰多,蓋謂所以出者微,觀讀之者不能不譴呵也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>河水沛沛,比夫眾川,孰者為大?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>蟲蠒重厚,稱其出絲,孰為多者?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>12自紀:充仕數不耦,而徒著書自紀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或虧曰:所貴鴻材者,仕宦耦合,身容說納,事得功立,故為高也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今吾子涉世落魄,仕數黜斥,材未練於事,力未盡於職,故徒幽思屬文,著記美言,何補於身?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>眾多欲以何趍乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:材鴻莫過孔子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子才不容,斥逐,伐樹,接浙,見圍,削迹,困餓陳、蔡,門徒菜色。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今吾材不逮孔子,不偶之厄,未與之等,偏可輕乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且達者未必知,窮者未必愚。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遇者則得,不遇失之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故夫命厚祿善,庸人尊顯;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>命薄祿惡,奇俊落魄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>必以偶合稱材量德,則夫專城食土者,材賢孔、墨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>身貴而名賤,則居潔而行墨,食千鍾之祿,無一長之德,乃可戲也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若夫德高而名白,官卑而祿泊,非才能之過,未足以為累也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>士願與憲共廬,不慕與賜同衡;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>樂與夷俱旅,不貪與蹠比迹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>高士所貴,不與俗均,故其名稱不與世同。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>身與草木俱朽,聲與日月並彰,行與孔子比窮,文與楊雄為雙,吾榮之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>身通而知困,官大而德細,於彼為榮,於我為累。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>偶合容說,身尊體佚,百載之後,與物俱歿,名不流於一嗣,文不遺於一札,官雖傾倉,文德不豐,非吾所臧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>德汪濊而淵懿,知滂沛而盈溢,筆瀧漉而雨集,言溶㵠而泉出,富材羡知,貴行尊志,體列於一世,名傳於千載,乃吾所謂異也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>13自紀:充細族孤門。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或啁之曰:宗祖無淑懿之基,文墨無篇籍之遺,雖著鴻麗之論,無所稟階,終不為高。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫氣無漸而卒至曰變,物無類而妄生曰異,不常有而忽見曰妖,詭於眾而突出曰怪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>吾子何祖?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其先不載。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>況未嘗履墨涂,出儒門,吐論數千萬言,宜為妖變,安得寶斯文而多賢?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:鳥無世鳳皇,獸無種麒麟,人無祖聖賢,物無常嘉珍。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>才高見屈,遭時而然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>士貴故孤興,物貴故獨產。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文孰常在有以放賢,是則澧泉有故源,而嘉禾有舊根也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>屈奇之士見,倜儻之辭生,度不與俗協,庸角不能程。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是故罕發之迹,記於牒籍;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>希出之物,勒於鼎銘。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>五帝不一世而起,伊、望不同家而出。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>千里殊跡,百載異發。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>士貴雅材而慎興,不因高據以顯達。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>母驪犢騂,無害犧牲;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>祖濁裔清,不牓奇人。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鯀惡禹聖,叟頑舜神。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>伯牛寢疾,仲弓潔全。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顏路庸固,回傑超倫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔、墨祖愚,丘、翟聖賢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>楊家不通,卓有子雲;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>桓氏稽可,遹出君山。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>更稟於元,故能著文。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>14自紀:充以元和三年徙家辟,詣楊州部丹陽、九江、廬江。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>後入為治中,材小任大,職在剌割,筆札之思,歷年寢廢。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>章和二年,罷州家居。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>年漸七十,時可懸輿。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仕路隔絕,志窮無如。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>事有否然,身有利害。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>髮白齒落,日月踰邁,儔倫彌索,鮮所恃賴。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>貧無供養,志不娛快。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曆數冉冉,庚辛域際,雖懼終徂,愚猶沛沛,乃作《養性》之書凡十六篇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>養氣自守,適食則酒,閉明塞聰,愛精自保,適輔服藥引導,庶冀性命可延,斯須不老。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>既晚無還,垂書示後。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>惟人性命,長短有期,人亦蟲物,生死一時。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>年歷但記,孰使留之?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>猶入黃泉,消為土灰。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上自黃、唐,下臻秦、漢而來,折衷以聖道,㭊理於通材,如衡之平,如鑑之開,幼老生死古今,罔不詳該。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>命以不延,吁嘆悲哉!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 16:26:10

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:40 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>孔叢子●刑論</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1刑論:仲弓問古之刑教與今之刑教。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:古之刑省,今之刑繁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其為教,古有禮然後有刑,是以刑省;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今無禮以教,而齊之以刑,刑是以繁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『伯夷降典,折民維刑』,謂下禮以教之,然後維以刑折之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫無禮則民無恥,而正之以刑,故民苟免。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2刑論:孔子適衛,衛將軍文子問曰:「吾聞魯公父氏不能聽獄。</STRONG><STRONG>信乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子答曰:「不知其不能也。</STRONG><STRONG>夫公父氏之聽獄,有罪者懼,無罪者恥。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「有罪者懼,是聽之察,刑之當也。</STRONG><STRONG>無罪者恥,何乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「齊之以禮,則民恥矣。</STRONG><STRONG>刑以止刑,則民懼矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「今齊之以刑,刑猶弗勝,何禮之齊?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「以禮齊民,譬之於御,則轡也。</STRONG><STRONG>以刑齊民,譬之於御,則鞭也。</STRONG><STRONG>執轡於此而動於彼,御之良也。</STRONG><STRONG>無轡而用策,則馬失道矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「以御言之,右手執轡,左手運策,不亦速乎?</STRONG><STRONG>若徒轡無策,馬何懼哉?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「吾聞古之善御者『執轡如組、兩驂如舞』,非策之助也。</STRONG><STRONG>是以先王盛於禮而薄於刑,故民從命。</STRONG><STRONG>今也廢禮而尚刑,故民彌暴。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「吳、越之俗無禮,而亦治,何也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「夫吳、越之俗,男女無別,同川而浴,民輕相犯,故其刑重而不勝,由無禮也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>中國之教,為外內以別男女,異器服以殊等類,故其民篤而法,其刑輕而勝,由有禮也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3刑論:孔子曰:民之所以生者,衣食也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上不教民,民匱其生,飢寒切於身而不為非者,寡矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故古之於盜,惡之而不殺也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今不先其教而一殺之,是以罰行而善不反,刑張而罪不省。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫赤子知慕其父母,由審故也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>況乎為政,興其賢者而廢其不賢,以化民乎!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>知審此二者,則上盜先息。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4刑論:《書》曰:「茲殷罰有倫。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張問曰:「何謂也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「不失其理之謂也。</STRONG><STRONG>今諸侯不同德。</STRONG><STRONG>每君異法,折獄無倫,以意為限,是故知法之難也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張曰:「古之知法者與今之知法者異乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:古之知法者能遠獄,今之知法者不失有罪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不失有罪,其於恕寡矣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>能遠於獄,其於防深矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寡恕近乎濫,防深治乎本。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『維敬五刑,以成三德』,言敬刑所以為德矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5刑論:《書》曰:「非從維從。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:君子之於人也,有不語也,無不聽也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>況聽訟乎!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>必盡其辭矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫聽訟者或從其情,或從其辭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>辭不可從,必斷以情。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『人有小罪非眚,乃惟終,自作不典;</STRONG><STRONG>式爾,有厥罪小,乃不可不殺。</STRONG><STRONG>乃有大罪非終,乃惟眚災適爾</STRONG><STRONG>既道極厥辜,時乃不可殺。</STRONG><STRONG>』曾子問聽獄之術。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:其大法也三焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>治必以寬,寬之之術歸於察,察之之術歸於義,是故聽而不寬,是亂也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寬而不察,是慢也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>察而不中義,是私也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>私則民怨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故善聽者、聽不越辭,辭不越情,情不越義。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『上下比罰,亡僣亂辭。</STRONG><STRONG>』<BR><BR>6刑論:《書》曰:「哀敬折獄。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仲弓問曰:「何謂也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:古之聽訟者察貧賤,哀孤獨,及鰥寡、老弱不肖而無告者,雖得其情,必哀矜之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>死者不可生,斷者不可屬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若老而刑之,謂之悖;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>弱而刑之,謂之克。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不赦過謂之逆,率過以小罪謂之抧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故宥過赦小罪,老弱不受刑,先王之道也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『大辟疑赦。</STRONG><STRONG>』又曰:『與其殺不辜,寧失不經。</STRONG><STRONG>』<BR><BR>7刑論:《書》曰:「若保赤子。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張問曰:「聽訟可以若此乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「可哉!</STRONG><STRONG>古之聽訟者惡其意,不惡其人,求所以生之,不得其所以生,乃刑之。</STRONG><STRONG>君必與眾共焉,愛民而重棄之也。</STRONG><STRONG>今之聽訟者不惡其意,而惡其人,求所以殺。</STRONG><STRONG>是反古之道也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8刑論:孟氏之臣叛,武伯問孔子曰:「如之何?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>答曰:「臣人而叛,天下所不容也。</STRONG><STRONG>其將自反,子姑待之。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三旬,果自歸。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孟氏武伯將執之,訪於夫子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫子曰:「無也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子之於臣,禮意不至,是以去子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今其自反,罪以反除,又何執焉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子脩禮以待之,則臣去子將安往?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>武伯乃止。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 16:26:23

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:43 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>孔叢子●記問</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1記問:夫子閒居,喟然而嘆。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思再拜,請曰:「意子孫不脩,將忝祖乎?</STRONG><STRONG>羨堯、舜之道,恨不及乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫子曰:「爾孺子,安知吾志?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思對曰:「伋於進膳亟聞夫子之教。</STRONG><STRONG>其父析薪,其子弗克負荷,是謂不肖。</STRONG><STRONG>伋每思之,所以大恐而不懈也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫子忻然笑曰:「然乎?</STRONG><STRONG>吾無憂矣。</STRONG><STRONG>世不廢業,其克昌乎!」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2記問:子思問於夫子曰:「為人君者,莫不知任賢之逸也,而不能用賢,何故?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子曰:「非不欲也。</STRONG><STRONG>所以官人失能者,由於不明也。</STRONG><STRONG>其君以譽為賞,以毀為罰,賢者不居焉。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3記問:子思問於夫子曰:「亟聞夫子之詔:正俗化民之政,莫善於禮樂也。</STRONG><STRONG>管子任法以治齊,而天下稱仁焉。</STRONG><STRONG>是法與禮樂異用而同功也,何必但禮樂哉?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子曰:「堯、舜之化,百世不輟,仁義之風遠也。</STRONG><STRONG>管仲任法,身死則法息,嚴而寡恩也。</STRONG><STRONG>若管仲之知,足以定法。</STRONG><STRONG>材非管仲,而專任法,終必亂成矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4記問:子思問於夫子曰:「物有形類,事有真偽。</STRONG><STRONG>必審之,奚由?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子曰:由乎心。</STRONG><STRONG>心之精神是乎聖。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>推數究理,不以物疑。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周其所察,聖人難諸。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5記問:趙簡子使聘夫子,夫子將至焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>及河,聞竇鳴犢與舜華之見殺也,迴輿而旋之衛,息鄹,遂為操,曰:「周道衰微,禮樂凌遲,文武既墜,吾將焉師。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周遊天下,靡邦可依,鳳鳥不識,珍寶梟鴟,眷然顧之,慘焉心悲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>巾車命駕,將適唐都。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>黃河洋洋,悠悠之魚,臨津不濟,還轅息鄹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>傷予道窮,哀彼無辜,翱翔于衛,復我舊廬,從吾所好,其樂只且。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6記問:哀公使以幣如衛迎夫子,而卒不能當。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故夫子作《丘陵之歌》,曰:「登彼丘陵,峛崺其阪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仁道在邇,求之若遠,遂迷不復,自嬰屯蹇,喟然回慮。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>題彼泰山,鬱確其高,梁甫回連,枳棘充路。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>陟之無緣,將伐無柯,患茲蔓延,惟以永歎,涕霣潺湲。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7記問:楚王使使奉金帛聘夫子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宰予冉有曰:「夫子之道於是行矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遂請見,問夫子曰:「太公勤身苦志,八十而遇文王,孰與許由之賢?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫子曰:「許由、獨善其身者也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>太公、兼利天下者也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然今世無文王之君也,雖有太公,孰能識之?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>乃歌曰:「大道隱兮禮為基,賢人竄兮將待時,天下如一欲何之。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8記問:叔孫氏之車卒曰:「子鉏商樵於野而獲獸焉。</STRONG><STRONG>眾莫之識,以為不祥,棄之五父之衢。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>冉有告夫子曰:「有麕而肉角,豈天之妖乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫子曰:「今何在?</STRONG><STRONG>吾將觀焉。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遂往,謂其御高柴曰:「若求之言,其必麟乎!」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>到視之,果信。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>言偃問曰:「飛者宗鳳,走者宗麟,為其難致也。</STRONG><STRONG>敢問今見其誰應之?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子曰:「天子布德,將致太平,則麟鳳龜龍先為之祥。</STRONG><STRONG>今周宗將滅,天下無主,孰為來哉?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遂泣曰:「予之於人,猶麟之於獸也。</STRONG><STRONG>麟出而死,吾道窮矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>乃歌曰:「唐虞世兮麟鳳遊,今非其時來何求,麟兮麟兮我心憂。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 16:26:42

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:46 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>孔叢子●雜訓</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1雜訓:子上請所習於子思。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「先人有訓焉。</STRONG><STRONG>學必由聖,所以致其材也。</STRONG><STRONG>厲必由砥,所以致其刃也。</STRONG><STRONG>故夫子之教必始於《詩》、《書》而終於禮樂,雜說不與焉,又何請?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2雜訓:子思謂子上曰:「白乎!</STRONG><STRONG>吾嘗深有思而莫之得也,於學則寤焉。</STRONG><STRONG>吾嘗企有望而莫之見也,登高則覩焉。</STRONG><STRONG>是故雖有本性,而加之以學,則無惑矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3雜訓:懸子問子思曰:「吾聞同聲者相求,同志者相好。</STRONG><STRONG>子之先君見子產則兄事之,而世謂子產仁愛,稱夫子聖人。</STRONG><STRONG>是謂聖道事仁愛也。</STRONG><STRONG>吾未諭其人之孰先後也,故質於子。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「然。</STRONG><STRONG>子之問也。</STRONG><STRONG>昔季孫問子游,亦若子之言也。</STRONG><STRONG>子游答曰:『以子產之仁愛譬夫子,其猶浸水之與膏雨乎?</STRONG><STRONG>』康子曰:『子產死,鄭人丈夫舍玞珮,婦女舍珠瑱,巷哭三月,竽瑟不作。</STRONG><STRONG>夫子之死也,吾未聞魯人之若是也。</STRONG><STRONG>奚故哉?</STRONG><STRONG>』子游曰:『夫浸水之所及也則生,其所不及則死,故民皆知焉。</STRONG><STRONG>雨之所生也,廣莫大焉;</STRONG><STRONG>民之受賜也,普矣。</STRONG><STRONG>莫識其由來者。</STRONG><STRONG>』『上德不德,是以無德。</STRONG><STRONG>』季孫曰:『善。</STRONG><STRONG>』」懸子曰:「其然。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4雜訓:孟子車尚幼,請見子思。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思見之,甚悅其志,命子上侍坐焉,禮敬子車甚崇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子上不願也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>客退。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子上請曰:「白聞士無介不見,女無媒不嫁。</STRONG><STRONG>孟孺子無介而見,大人悅而敬之。</STRONG><STRONG>白也未諭,敢問?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「然。</STRONG><STRONG>吾昔從夫子於郯,遇程子於途,傾蓋而語,終日而別,命子路將束帛贈焉,以其道同於君子也。</STRONG><STRONG>今孟子車、孺子也,言稱堯、舜,性樂仁義,世所希有也。</STRONG><STRONG>事之猶可,況加敬乎!</STRONG><STRONG>非爾所及也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5雜訓:子思在魯,使以書如衛問子上。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子上北面再拜受書,伏讀然後與者宴。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遂為復書,返中庭,北面再拜以授使者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>既受書,然後退。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>使者還魯,問子思,曰:「吾子堂上南面立,授臣書,事畢,送臣。</STRONG><STRONG>子上中庭拜,授臣書而不送,何也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「拜而不送,敬也。</STRONG><STRONG>使人而送之,賓也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6雜訓:魯人有同姓死而弗吊者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人曰:「在禮、當免不免,當吊不吊,有司罰之。</STRONG><STRONG>如之何!</STRONG><STRONG>子之無吊也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:「吾以其䟽遠也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思聞之,曰:「無恩之甚也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>昔者季孫問於夫子曰:『百世之宗、有絕道乎?</STRONG><STRONG>』子曰:『繼之以姓,義無絕也。</STRONG><STRONG>故同姓為宗,合族為屬。</STRONG><STRONG>雖國君之尊、不廢其親,所以崇愛也。</STRONG><STRONG>是以綴之食序,列之昭穆,萬世婚姻不通,忠篤之道然也。</STRONG><STRONG>』」7雜訓:魯穆公訪於子思,曰:「寡人不德,嗣先君之業三年矣,未知所以為令名者,且欲掩先君之惡,以揚先君之善,使談者有述焉。</STRONG><STRONG>為之若何?</STRONG><STRONG>願先生教之也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思荅曰:「以伋所聞,舜、禹之於其父,非勿欲也,以為私情之細,不如公義之大,故弗敢私之焉耳。</STRONG><STRONG>責以虛飾之教,又非伋所得言。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>公曰:「思之可以利民者。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「願有惠百姓之心,則莫如一切除非法之事也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>毀不居之室,以賜窮民,奪嬖寵之祿,以振困匱。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>無令人有悲怨,而後世有聞見,抑亦可乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>公曰:「諾。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8雜訓:縣子問子思曰:「顏回問為邦。</STRONG><STRONG>夫子曰:『行夏之時。</STRONG><STRONG>』若是,殷周異政為非乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「夏數得天,堯舜之所同也。</STRONG><STRONG>殷周之王,征伐革命以應乎天,因改正朔,若云天時之改爾,故不相因也。</STRONG><STRONG>夫受禪於人者,則襲其統;</STRONG><STRONG>受命於天者,則革之,所以神其事,如天道之變然也。</STRONG><STRONG>三統之義,夏得其正。</STRONG><STRONG>是以夫子云。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>9雜訓:穆公問於子思曰:「立太子有常乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>荅曰:「有之。</STRONG><STRONG>在周公之典。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>公曰:「昔文王舍適而立其次,微子舍孫而立其弟,是何法也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:殷人質而尊其尊,故立弟;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周人文而親其親,故立子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>亦各其禮也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文質不同,其禮則異。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文王舍適立其次,權也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>公曰:「苟得行權,豈唯聖人,唯賢與愛立也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「聖人不以權教,故立制垂法,順之為貴。</STRONG><STRONG>必欲犯,何有於異?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>公曰:「舍賢立聖,舍愚立賢,何如?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「唯聖立聖,其文王乎!</STRONG><STRONG>不及文王者,則各賢其所愛,不殊於適,何以限之。</STRONG><STRONG>必不能審賢愚之分,請父兄、群臣卜於祖廟,亦權之可也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10雜訓:孟軻問牧民何先?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「先利之。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>曰:「君子之所以教民,亦有仁義而已矣,何必曰利。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:仁義、固所以利之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上不仁,則下不得其所;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上不義,則下樂為亂也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此為不利大矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故《易》曰:『利者、義之和也』,又曰:『利用安身以崇德也』。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此皆利之大者也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 16:26:57

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:49 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>孔叢子●居衛</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1居衛:子思居衛,言苟變於衛君,曰:「其材可將五百乘,君任軍旅,率得此人,則無敵於天下矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>衛君曰:「吾知其材可將,然變也嘗為吏,賦於民而食人二鷄子,以故弗用也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「夫聖人之官人,猶大匠之用木也。</STRONG><STRONG>取其所長,棄其所短,故杞梓連抱而有數尺之朽,良工不棄,何也?</STRONG><STRONG>知其所妨者細也。</STRONG><STRONG>卒成不訾之器。</STRONG><STRONG>今君處戰國之世,選爪牙之士,而以二卵焉棄干城之將。</STRONG><STRONG>此不可使聞於鄰國者也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>衛君再拜,曰:「謹受教矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2居衛:子思適齊,齊君之嬖臣美鬚眉立乎側。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>齊君指之而笑,且言曰:「假貌可相易,寡人不惜此之鬚眉於先生也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:非所願也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>所願者、唯君脩禮義、富百姓,而伋得寄帑於君之境內,從襁負之列,其庸多矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若無此鬚鬣,非伋所病也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>昔堯身脩十尺,眉乃八彩,實聖;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>舜身脩八尺有奇,面頷無毛,亦聖。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>禹、湯、文、武及周公勤思勞體,或折臂望視,或禿骭背僂,亦聖,不以鬚眉美鬣為稱也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>人之賢聖在德,豈在貌乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>且吾先君生無鬚眉,而天下王侯不以此損其敬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>由是言之,伋徒患德之不邵,不病毛鬢之不茂也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3居衛:子思謂子上曰:有可以為公侯之尊而富貴人眾不與焉者,非唯志乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>成其志者非唯無欲乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫錦繢紛華、所服不過溫體,三牲大牢、所食不過充腹。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>知以身取節者,則知足矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>苟知足,則不累其志矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4居衛:曾子謂子思曰:「昔者吾從夫子遊於諸侯,夫子未嘗失人臣之禮,而猶聖道不行。</STRONG><STRONG>今吾觀子有傲世主之心,無乃不容乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:時移世異,各有宜也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>當吾先君,周制雖毀,君臣固位,上下相持,若一體然。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫欲行其道,不執禮以求之,則不能入也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今天下諸侯方欲力爭,競招英雄以自輔翼。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此乃得士則昌、失士則亡之秋也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>伋於此時不自高,人將下吾;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不自貴,人將賤吾。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>舜、禹揖讓,湯、武用師,非故相詭,乃各時也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5居衛:子思在齊。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>齊尹文子生子,不類,怒而杖之,告子思曰:「此非吾子也。</STRONG><STRONG>吾妻殆不婦,吾將黜之。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:若子之言,則堯、舜之妃復可疑也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此二帝、聖者之英,而丹朱、商鈞不及匹夫。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以是推之,豈可類乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然舉其多者。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有此父,斯有此子,人道之常也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若夫賢父之有愚子,此由天道自然,非子之妻之罪也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>尹文子曰:「先生止之。</STRONG><STRONG>願無言,文留妻矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6居衛:孟軻問子思曰:「堯、舜、文、武之道,可力而致乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「彼人也,我人也。</STRONG><STRONG>稱其言,履其行,夜思之,晝行之,滋滋焉,汲汲焉,如農之赴時,商之趣利,惡有不至者乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>7居衛:子思謂孟軻曰:自大而不脩其所以大,不大矣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>自異而不脩其所以異,不異矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故君子高其行,則人莫能偕也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遠其志,則人莫能及也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>禮接於人,人不敢慢;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>辭交於人,人不敢侮。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其唯高遠乎?</STRONG></P>
<P><STRONG><BR>8居衛:申祥問曰:「殷人自契至湯而王,周人自棄至武王而王。</STRONG><STRONG>同嚳之後也,周人追王大王、王季、文王,而殷人獨否,何也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「文質之異也。</STRONG><STRONG>周人之所追大王,王迹起焉。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>又曰:「文王受命,斷虞芮之訟,伐崇邦,退犬夷,追王大王、王季,何也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「狄人攻大王,大王召耆老而問焉,曰:『狄人何來?</STRONG><STRONG>』耆老曰:『欲得菽粟財貨。</STRONG><STRONG>』大王曰:『與之。</STRONG><STRONG>』與之至無狄人不止。</STRONG><STRONG>大王又問耆老曰:『狄人何欲?</STRONG><STRONG>』耆老曰:『欲土地。</STRONG><STRONG>』大王曰:『與之。</STRONG><STRONG>』耆老曰:『君不為社稷乎?</STRONG><STRONG>』大王曰:『社稷、所以為民也,不可以所為亡民也。</STRONG><STRONG>』耆老曰:『君縱不為社稷,不為宗廟乎?</STRONG><STRONG>』大王曰:『宗廟者、私也,不可以吾私害民。</STRONG><STRONG>』遂杖策而去,過梁山,止乎岐下,豳民之束脩奔而從之者三千乘。</STRONG><STRONG>一止而成三千乘之邑,此王道之端也。</STRONG><STRONG>成王於是追而王之。</STRONG><STRONG>王季、其子也,承其業,廣其基焉,雖同追王,不亦可乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>9居衛:羊客問子思曰:古之帝王中分天下,使二公治之,謂之二伯。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>周自后稷封為王者後,子孫據國。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>至大王、王季、文王,此固世為諸侯矣,焉得為西伯乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「吾聞諸子夏:殷王帝乙之時,王季以功九命作伯,受珪瓚秬鬯之賜,故文王因之,得專征伐。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>此以諸侯為伯,猶周召之君為伯也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>10居衛:子思年十六,適宋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋大夫樂朔與之言學焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>朔曰:「《尚書》虞夏數四篇善也,下此以訖于秦費,效堯、舜之言耳,殊不如也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思荅曰:「事變有極,正自當爾。</STRONG><STRONG>假令周公、堯、舜更時易處,其書同矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>樂朔曰:「凡書之作,欲以喻民也,簡易為上,而乃故作難知之辭,不亦繁乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思曰:「《書》之意兼複深奧,訓詁成義,古人所以為典雅也。</STRONG><STRONG>昔魯委巷亦有似君之言者。</STRONG><STRONG>伋荅之曰:『道為知者傳。</STRONG><STRONG>苟非其人,道不貴矣。</STRONG><STRONG>』今君何似之甚也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>樂朔不悅而退,曰:「孺子辱吾。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其徒曰:「此雖以宋為舊,然世有讎焉,請攻之。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>遂圍子思。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>宋君聞之,駕而救子思。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子思既免,曰:「文王厄於牖里,作《周易》;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>祖君屈於陳蔡,作《春秋》。</STRONG><STRONG>吾困於宋,可無作乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>於是撰《中庸》之書四十九篇。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 16:51:50

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>孔叢子●刑論</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;<P><STRONG>1刑論:仲弓問古之刑教與今之刑教。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「古之刑省,今之刑繁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其為教,古有禮然後有刑,是以刑省;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今無禮以教,而齊之以刑,刑是以繁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『伯夷降典,折民維刑』,謂下禮以教之,然後維以刑折之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫無禮則民無恥,而正之以刑,故民苟免。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2刑論:孔子適衛,衛將軍文子問曰:「吾聞魯公父氏不能聽獄。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>信乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子答曰:「不知其不能也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫公父氏之聽獄,有罪者懼,無罪者恥。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「有罪者懼,是聽之察,刑之當也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>無罪者恥,何乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「齊之以禮,則民恥矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>刑以止刑,則民懼矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「今齊之以刑,刑猶弗勝,何禮之齊?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「以禮齊民,譬之於御,則轡也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以刑齊民,譬之於御,則鞭也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>執轡於此而動於彼,御之良也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>無轡而用策,則馬失道矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「以御言之,右手執轡,左手運策,不亦速乎?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若徒轡無策,馬何懼哉?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「吾聞古之善御者『執轡如組、兩驂如舞』,非策之助也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是以先王盛於禮而薄於刑,故民從命。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今也廢禮而尚刑,故民彌暴。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「吳、越之俗無禮,而亦治,何也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「夫吳、越之俗,男女無別,同川而浴,民輕相犯,故其刑重而不勝,由無禮也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>中國之教,為外內以別男女,異器服以殊等類,故其民篤而法,其刑輕而勝,由有禮也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3刑論:孔子曰:「民之所以生者,衣食也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上不教民,民匱其生,飢寒切於身而不為非者,寡矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故古之於盜,惡之而不殺也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今不先其教而一殺之,是以罰行而善不反,刑張而罪不省。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫赤子知慕其父母,由審故也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>況乎為政,興其賢者而廢其不賢,以化民乎!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>知審此二者,則上盜先息。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4刑論:《書》曰:「茲殷罰有倫。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張問曰:「何謂也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「不失其理之謂也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今諸侯不同德。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>每君異法,折獄無倫,以意為限,是故知法之難也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張曰:「古之知法者與今之知法者異乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「古之知法者能遠獄,今之知法者不失有罪。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不失有罪,其於恕寡矣;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>能遠於獄,其於防深矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寡恕近乎濫,防深治乎本。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『維敬五刑,以成三德』,言敬刑所以為德矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5刑論:《書》曰:「非從維從。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「君子之於人也,有不語也,無不聽也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>況聽訟乎!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>必盡其辭矣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫聽訟者或從其情,或從其辭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>辭不可從,必斷以情。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『人有小罪非眚,乃惟終,自作不典;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>式爾,有厥罪小,乃不可不殺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>乃有大罪非終,乃惟眚災適爾;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>既道極厥辜,時乃不可殺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>』」曾子問聽獄之術。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「其大法也三焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>治必以寬,寬之之術歸於察,察之之術歸於義,是故聽而不寬,是亂也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寬而不察,是慢也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>察而不中義,是私也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>私則民怨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故善聽者、聽不越辭,辭不越情,情不越義。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『上下比罰,亡僣亂辭。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>』」6刑論:《書》曰:「哀敬折獄。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仲弓問曰:「何謂也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「古之聽訟者察貧賤,哀孤獨,及鰥寡、老弱不肖而無告者,雖得其情,必哀矜之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>死者不可生,斷者不可屬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若老而刑之,謂之悖;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>弱而刑之,謂之克。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不赦過謂之逆,率過以小罪謂之抧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故宥過赦小罪,老弱不受刑,先王之道也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『大辟疑赦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>』又曰:『與其殺不辜,寧失不經。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>』」7刑論:《書》曰:「若保赤子。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張問曰:「聽訟可以若此乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「可哉!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古之聽訟者惡其意,不惡其人,求所以生之,不得其所以生,乃刑之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>君必與眾共焉,愛民而重棄之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今之聽訟者不惡其意,而惡其人,求所以殺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是反古之道也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8刑論:孟氏之臣叛,武伯問孔子曰:「如之何?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>答曰:「臣人而叛,天下所不容也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其將自反,子姑待之。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三旬,果自歸。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孟氏武伯將執之,訪於夫子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫子曰:「無也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子之於臣,禮意不至,是以去子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今其自反,罪以反除,又何執焉?</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子脩禮以待之,則臣去子將安往?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>武伯乃止。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-10 16:58:37

本帖最後由 楊籍富 於 2013-3-10 23:34 編輯 <br /><br /><P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>孔叢子●刑論</FONT>】</FONT></STRONG></P>&nbsp;
<P><STRONG>1刑論:仲弓問古之刑教與今之刑教。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:古之刑省,今之刑繁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>其為教,古有禮然後有刑,是以刑省;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今無禮以教,而齊之以刑,刑是以繁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『伯夷降典,折民維刑』,謂下禮以教之,然後維以刑折之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫無禮則民無恥,而正之以刑,故民苟免。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2刑論:孔子適衛,衛將軍文子問曰:「吾聞魯公父氏不能聽獄。</STRONG><STRONG>信乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子答曰:「不知其不能也。</STRONG><STRONG>夫公父氏之聽獄,有罪者懼,無罪者恥。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「有罪者懼,是聽之察,刑之當也。</STRONG><STRONG>無罪者恥,何乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「齊之以禮,則民恥矣。</STRONG><STRONG>刑以止刑,則民懼矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「今齊之以刑,刑猶弗勝,何禮之齊?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「以禮齊民,譬之於御,則轡也。</STRONG><STRONG>以刑齊民,譬之於御,則鞭也。</STRONG><STRONG>執轡於此而動於彼,御之良也。</STRONG><STRONG>無轡而用策,則馬失道矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「以御言之,右手執轡,左手運策,不亦速乎?</STRONG><STRONG>若徒轡無策,馬何懼哉?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「吾聞古之善御者『執轡如組、兩驂如舞』,非策之助也。</STRONG><STRONG>是以先王盛於禮而薄於刑,故民從命。</STRONG><STRONG>今也廢禮而尚刑,故民彌暴。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>文子曰:「吳、越之俗無禮,而亦治,何也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「夫吳、越之俗,男女無別,同川而浴,民輕相犯,故其刑重而不勝,由無禮也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>中國之教,為外內以別男女,異器服以殊等類,故其民篤而法,其刑輕而勝,由有禮也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3刑論:孔子曰:「民之所以生者,衣食也。</STRONG><STRONG>上不教民,民匱其生,飢寒切於身而不為非者,寡矣。</STRONG><STRONG>故古之於盜,惡之而不殺也。</STRONG><STRONG>今不先其教而一殺之,是以罰行而善不反,刑張而罪不省。</STRONG><STRONG>夫赤子知慕其父母,由審故也。</STRONG><STRONG>況乎為政,興其賢者而廢其不賢,以化民乎!</STRONG><STRONG>知審此二者,則上盜先息。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>4刑論:《書》曰:「茲殷罰有倫。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張問曰:「何謂也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「不失其理之謂也。</STRONG><STRONG>今諸侯不同德。</STRONG><STRONG>每君異法,折獄無倫,以意為限,是故知法之難也。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張曰:「古之知法者與今之知法者異乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「古之知法者能遠獄,今之知法者不失有罪。</STRONG><STRONG>不失有罪,其於恕寡矣;</STRONG><STRONG>能遠於獄,其於防深矣。</STRONG><STRONG>寡恕近乎濫,防深治乎本。</STRONG><STRONG>《書》曰:『維敬五刑,以成三德』,言敬刑所以為德矣。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>5刑論:《書》曰:「非從維從。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:「君子之於人也,有不語也,無不聽也。</STRONG><STRONG>況聽訟乎!</STRONG><STRONG>必盡其辭矣。</STRONG><STRONG>夫聽訟者或從其情,或從其辭。</STRONG><STRONG>辭不可從,必斷以情。</STRONG><STRONG>《書》曰:『人有小罪非眚,乃惟終,自作不典;</STRONG><STRONG>式爾,有厥罪小,乃不可不殺。</STRONG><STRONG>乃有大罪非終,乃惟眚災適爾;</STRONG><STRONG>既道極厥辜,時乃不可殺。</STRONG><STRONG>』」曾子問聽獄之</STRONG><STRONG>孔子曰:「其大法也三焉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>治必以寬,寬之之術歸於察,察之之術歸於義,是故聽而不寬,是亂也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>寬而不察,是慢也;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>察而不中義,是私也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>私則民怨。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故善聽者、聽不越辭,辭不越情,情不越義。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『上下比罰,亡僣亂辭。</STRONG><STRONG>』<BR><BR>6刑論:《書》曰:「哀敬折獄。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>仲弓問曰:「何謂也?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:古之聽訟者察貧賤,哀孤獨,及鰥寡、老弱不肖而無告者,雖得其情,必哀矜之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>死者不可生,斷者不可屬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>若老而刑之,謂之悖;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>弱而刑之,謂之克。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>不赦過謂之逆,率過以小罪謂之抧。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>故宥過赦小罪,老弱不受刑,先王之道也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《書》曰:『大辟疑赦。</STRONG><STRONG>』又曰:『與其殺不辜,寧失不經。</STRONG><STRONG>』<BR><BR>7刑論:《書》曰:「若保赤子。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子張問曰:「聽訟可以若此乎?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孔子曰:可哉!</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>古之聽訟者惡其意,不惡其人,求所以生之,不得其所以生,乃刑之。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>君必與眾共焉,愛民而重棄之也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>今之聽訟者不惡其意,而惡其人,求所以殺。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>是反古之道也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>8刑論:孟氏之臣叛,武伯問孔子曰:「如之何?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>答曰:「臣人而叛,天下所不容也。</STRONG><STRONG>其將自反,子姑待之。」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>三旬,果自歸。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>孟氏武伯將執之,訪於夫子。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夫子曰:「無也。</STRONG><STRONG>子之於臣,禮意不至,是以去子。</STRONG><STRONG>今其自反,罪以反除,又何執焉?</STRONG><STRONG>子脩禮以待之,則臣去子將安往?」</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>武伯乃止。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>

楊籍富 發表於 2013-3-11 07:39:56

<STRONG>【發表完畢】</STRONG>
頁: 1 2 3 4 [5]
查看完整版本: 【論衡】